حصیر یکی از ابزارهایی است که توسط انسان ها ساخته شده و توانسته رشد چشمگیری را از آن خود کند و اگر سوال شما نیز این است که حصیر بافی برای کدام شهر است، باید بگوئیم که معمولا استان سیستان و بلوچستان مرکز اصلی تولید این قبیل محصولات را به خود اختصاص داده اند. تا انتهای این محتوا ما را همراهی کنید تا اطلاعات بیشتری را در اختیارتان قرار دهیم.
علاوه بر حصیر بافی، سبد بافت هم از دیگر صنایع دستی مردمان سراسر ایران است که شامل محصولات تولیدی زیر می باشد. این اقلام بافت عبارتند از:
- جا قاشقی استوانه ای بافت
- سبد نان مستطیل دسته دار بافت
- جا سیب زمینی گرد دو طبقه بافت
- جا پیازی گرد ۳ طبقه مدل بافت
صنایع دستی بخش مهمی از فرهنگ یک کشور بوده و چگونگی زندگی مردم در گذشته را روشن می کند. این روزها صنایع دستی برای ما بسیار مهم است و تا جایی که ۱۰ ژوئن هر سال را، روز جهانی صنایع دستی نامیده می شود. حصیر با در هم تنیدن رشته های الیاف گیاهی ایجاد می شود و حصیر بافی یکی از قدیمی ترین صنایع دستی جهان محسوب می شود. آثار محدودی که در آفریقا و بین النهرین یافت می شود نشان می دهد که در گذشته از گیاهان باتلاقی حصیر می ساختند. در حال حاضر ۱۶ کشور این صنعت را در تاریخ خود دارند و ژاپن، کره و مکزیک از جمله کشورهای معروف و مهم در صنعت حصیربافی هستند.
حصیر بافی در ایران جایگاه ویژه ای دارد، در واقع یکی از صنایعی که پس از گذشت سال ها همچنان طرفداران زیادی داشته و در شکل ها و اندازه های مختلف مورد استفاده قرار می گیرد. مواد اولیه حصیر بافی در شهرها و کشورهای مختلف متفاوت است. انتخاب چوب مناسب برای ساخت حصیر با توجه به زمان شرایط مختلف آب و هوایی انجام می شود و روش بافت حصیر نیز بسته به آب و هوا متفاوت است.
در کجای ایران حصیر بافته می شود؟
اینکه سوال می پرسید، حصیر بافی برای کدام شهر است باید گفت که حصیر بافی یکی از صنایع دستی رایج در ایران بوده و تقریباً در تمام شهرهای ایران انواع حصیر بافی را مشاهده می کنید اما استان های سیستان و بلوچستان، کردستان، خوزستان، بوشهر، خراسان، هرمزگان، کرمان، یزد، فارس، مازندران، گیلان، آذربایجان شرقی و تهران از استان های پیشرو در این صنعت هستند. اگر به شمال کشور سفر کرده باشید حتما صنایع حصیربافی گیلان یا انواع حصیربافی مازندران را نیز دیده اید که از دیگر صنایع حصیر در شهر گیلان است.
در مناطق شمالی کشور حصیر بافی عمدتاً به صورت ماشینی انجام می شود و به عنوان اقلام مصرفی مورد استفاده قرار می گیرد. در اصفهان نیز حصیر بافی به دو صورت عمده انجام شده و در مناطق کویری مانند بیابانک یا نایین بیشتر از درختان خرما استفاده می شود اما در شهرهای دیگر مانند نجف آباد از برگ های نرم درختان یکساله یا دوساله استفاده می شود که در این مناطق به سبدهای ساخته شده «لوده» می گویند.
در منطقه قصرشیرین نیز از شاخه‌های جوان درختان خرما استفاده می‌شود و به آن “فسیل” می‌گویند. شرایط خاص اقلیمی منطقه سیستان و بلوچستان صنعت حصیربافی را در این استان بسیار مهم کرده است. مواد اولیه حصیر بافی در سیستان بسیار ارزان بوده و در همه جا قابل یافت می باشد که حصیربافی در این استان با نام “اصیل بافی” معروف است.
حصیر بافی چگونه انجام می شود؟
حصیربافی به طور کلی به دو صورت دستی و ماشینی انجام می شود. برای بافتن حصیر با دست از ابزار ساده ای همچون داس، قیچی، چاقو و ابزارهای ساده سوراخ‌کننده مانند فال و سوزن و….استفاده می شود. اصل حصیر بافی این است که چوب های نازک شده را به صورت تار و پود و مشبک به هم می پیچند و از نتیجه نهایی به عنوان وسایل پرکاربرد خانه و آشپزخانه استفاه می کنند.
حصیر بافی ماشینی نیز بیشتر در ساخت حصیر استفاده شده و دستگاه حصیربافی شباهت هایی با دستگاه قالی بافی دارد که تفاوت اصلی آن در نحوه راه اندازی آن است. مراحل کار بدین گونه است که ابتدا چهار تکه چوب را به صورت عمودی روی زمین قرار می دهند تا یک مستطیل ایجاد شود. سپس چوب ها را از داخل این مستطیل می گذارند و آن را با چوب های دیگر محکم می کنند. اکنون دستگاه بافندگی آماده کار بوده و چوب رویی دستگاه «سرکار» و چوب پایینی که بافت حصیر از آن آغاز می شود «پت بند» نام دارد را در کنار ابزارهای دیگر به کار می برند.
ابزارهای حصیر بافی
ابزار حصیر بافان موارد زیادی را شامل می شود که مهترین آن ها عبارتند از:
- لوتو: وسیله ای برای ریسندگی نخ
- دوک
- آجله: وسیله ای است که به وسیله آن نخ های تابیده شده به صورت دولا روی هم قرار می گیرند تا دوباره بافته شوند.
- پلار: تخته ای چوبی است که سوراخ های متعددی برای عبور رشته ها دارد.
- چهارپایه ای از نوع «کتل» برای نشستن بافنده
گیاه مورد استفاده در حصیربافی با توجه به شرایط مختلف آب و هوایی انتخاب می شود. مثلا در مناطق گرمسیری جنوبی عمدتاً از برگ خرما، برگ درخت خرما وحشی و ساقه نی باتلاقی استفاده می شود که می توان به کرتک (نوعی نی باتلاقی) و داز (نوعی نخل وحشی) اشاره کرد.
حصیر بافی در کجا استفاده می شود؟
با توجه به انواع چوب های مورد استفاده در صنعت حصیر بافی و همچنین الگوهای مختلف حصیر بافی، این صنعت ممکن است در مناطق مختلف نام های متفاوتی داشته باشد. بامبو بافی، مروارید بافی، بوقلمون بافی، چم بافی، چیگ بافی و آسیل بافی از جمله انواع حصیر بافی است که در مناطق مختلف ایران می توانید پیدا کنید.
البته این نامگذاری ربطی به استفاده از حصیر ندارد و با هر کدام از این حصیرها می توان اشیاء مختلفی ساخت که صنعت حصیر بافی در ایران بسیار گسترده بوده و تنها به ابزارهای تزئینی منتهی نمی شود. از بافندگی حصیر برای تهیه کیسه، سبد نان، سبد خرید، سبد میوه، حصیر، کلاهک آباژور، کلاه و انواع ظروف استفاده می شود.
با توجه به رواج محصولات قیطانی و بافت امروزه می توان انواع و اقسام این نوع از جنس اقلام را، در طرح ها و رنگ های گوناگون و متنوع ، در فروشگاه عمده فروشی لوازم آشپزخانه هایپر جهاز مشاهده کنید. در صورت داشتن هر گونه سوالی، می توانید با شماره های بخش پشتیبانی که در سایت هم درج شده تماس حاصل نمایید.